04 lipca 2023 roku
W POLSCE PRACE LEGISLACYJNE TRWAJĄ JUŻ PONAD ROK i obecnie publikowany jest już szósty projekt tej ustawy, datowany ostatnio na 5 stycznia 2023 roku.
Dynamika prac jest ZNACZNA I PRAWDOPODOBNIE NIE JEST TO JESZCZE OSTATECZNY KSZTAŁT TEGO AKTU PRAWNEGO...ALE TRZEBA PRZYZNAĆ,ŻE BĘDZIE TO PEWIEN PRZEŁOMOWY AKT PRAWNY W POLSCE!
Projektowana ustawa O OCHRONIE OSÓB ZGŁASZAJĄCYCH NARUSZENIA PRAWA - potocznie zwana jako ,, USTAWA O SYGNALISTACH" - jest wdrożeniem do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1937 z 23 października 2019 roku w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenie prawa Unii .
Oczywiście jak już wiecie jestem z zawodu leśnikiem, lecz dotyczy to wszystkich dziedzin naszego życia w Polsce - gdzie taki dany przewał widoczny jest nad wyraz...i znajdzie się KTOŚ, kto będzie chciał odważnie to zgłosić! No i wówczas ...RUSZA LAWINA PRAWNA TAKIEGO POSTĘPOWANIA!
Istotą projektowanej ustawy jest: ZAPEWNIENIE OCHRONY TZW ,,SYGNALISTOM", czyli osobom fizycznym, które zgłaszają bądź ujawniają publicznie informacje o naruszeniach prawa !
Warunkiem koniecznym do uzyskania ochrony ma być UZASADNIONE przekonanie sygnalisty, że zgłasza lub ujawnia publicznie, a jego informacja jest PRAWDZIWA i że jest to informacja o naruszeniu porządku prawnego w Polsce.
WARTO JEST TUTAJ PODKREŚLIĆ, ŻE W KONTEKŚCIE USTAWY NARUSZENIE PRAWA ODNOSI SIĘ DO NARUSZENIA... KAŻDEJ REGULACJI PRAWNEJ!
W projekcie wprost wskazano, że jest to działanie lub też zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa, jednak musi mieć ono za przedmiot przepisy z wymienionych w projekcie zakresów. A są to miedzy innymi przepisy ...o zamówieniach publicznych...ochronie środowiska ...ochronie prywatności i danych osobowych...
A więc przepisy bardzo występujące w życiu leśników Lasów Państwowych.
I co ciekawe: otóż zgłaszanie tego typu naruszeń prawa będzie mogło również dotyczyć regulacji wewnętrznych i standardów etycznych obowiązujących w danej organizacji, jeżeli takowe zostały wcześniej dla niej ustanowione.
PROJEKT PODAJE TRZY MOŻLIWE DROGI (KANAŁY) UJAWNIANIA NARUSZEŃ PRAWA:
1.wewnętrzne
2.zewnętrzne
3.publiczne
Z punktu widzenia pracodawców KLUCZOWE jest zgłoszenie wewnętrzne...posiadające stosowną procedurę zgłoszenia, gdzie pracodawca będzie MUSIAŁ dysponować wzorem potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia od sygnalisty.
PROJEKT USTAWY O SYGNALISTACH ZAKŁADA BEZWZGLĘDNY ZAKAZ PODEJMOWANIA I WYKONYWANIA DZIAŁAŃ ODWETOWYCH WOBEC SYGNALISTÓW...!!!
Zamieszczono w nim katalog działań odwetowych, do których głownie zaliczono:
1.mobbing
2.dyskryminację
3.przymus, zastraszanie,wykluczenie
4.odmowę nawiązania stosunku pracy
5.wypowiedzenie lub rozwiązanie bez wypowiedzenia stosunku pracy
6.obniżenie wysokości wynagrodzenia
7.przeniesienie pracownika na niższe stanowisko
8.przekazanie innemu pracownikowi dotychczasowych obowiązków sygnalisty
9.niekorzystną zmianę miejsca wykonywania pracy lub rozkładu czasu pracy
10.niesprawiedliwe lub niekorzystne traktowanie
11. a nawet....wyrządzenie innej szkody niematerialnej, w tym naruszenie dóbr osobistych, w szczególności dobrego imienia sygnalisty zgłaszającego naruszenie prawa w danym zakładzie pracy.
ZASTOSOWANIE - A NAWET PRÓBA CZY GROŹBA ZASTOSOWANIA WOBEC SYGNALISTY DZIAŁAŃ ODWETOWYCH - BĘDZIE NARAŻAĆ PRACODAWCĘ NA ODPOWIEDZIALNOŚĆ FINANSOWĄ I KARNĄ !
Zagadnieniem, nad którym z pewnością należy się pochylić , jest ochrona danych osobowych.
Pracodawca będzie administratorem danych osobowych zgromadzonych w rejestrze prowadzonych zgłoszeń! DANE OSOBOWE POZWALAJĄCE NA USTALENIE TOŻSAMOŚCI SYGNALISTÓW NIE BĘDĄ MOGŁY BYĆ UJAWNIANE NIEUPOWAŻNIONYM OSOBOM, CHYBA ŻE WYRAŻĄ NA TO SWĄ ZGODĘ!
Pracodawca z kolei będzie musiał zadbać, aby procedura zgłoszeń wewnętrznych i związane z nią przetwarzanie danych osobowych UNIEMOŻLIWIAŁY UZYSKANIE DOSTĘPU PRZEZ NIEUPOWAŻNIONE OSOBY DO INFORMACJI ZAWARTYCH W ZGŁOSZENIU.
Zgodnie z ustawą PRACODAWCY będą musieli przygotować dokumenty związane z przetważaniem danych osobowych, w tym :
- pisemne upoważnienie OD PRACODAWCY do przetwarzania danych osobowych,
- klauzulę informacyjną (RODO) DLA SYGNALISTY
- klauzulę informacyjną (RODO) dla osoby, której dotyczy zgłoszenie,
- oświadczenie o zachowaniu poufności (NDA) dla uczestników postępowań wyjaśniających przyjmującego zgłoszenie i członków ewentualnych komisji.
NA GRUNCIE ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ PROJEKT USTAWY PRZEWIDUJE DOŚĆ SZEROKI WACHLARZ KAR ZA NARUSZENIE PRZEPISÓW USTAWY O SYGNALISTACH!
OBEJMUJE ONA GRZYWNĘ...KARĘ OGRANICZENIA WOLNOŚCI...A NAWET POZBAWIENIA WOLNOŚCI!
Karane mają być zachowania takie jak: utrudnianie dokonania zgłoszenia...podejmowanie działań odwetowych...ujawnianie tożsamości sygnalisty...osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia lub osoby powiązanej ze zgłaszającym. Również takiej odpowiedzialności będzie podlegał ten, kto nie ustanowi procedury zgłoszeń wewnętrznych, bądź ustanowiona procedura nie spełnia wymogów podanych w ustawie.
To pracodawca będzie musiał udowodnić w każdym przypadku, że jego zachowanie wobec sygnalisty nie jest działaniem odwetowym ... a trzeba pamiętać, że sygnalista będzie mógł domagać się odszkodowania w pełnej wysokości.
W projekcie ustawy wprowadzono również zasadę...ODPOWIEDZIALNOŚCI KARNEJ SYGNALISTY ZA DOKONANIE NIEPRAWDZIWEGO LUB NIERZETELNEGO ZGŁOSZENIA!
Sygnalista, który wiedząc że informacja o rzekomym naruszeniu prawa jest nieprawdziwa i dokonuje takiego zgłoszenie lub ujawnienia - będzie podlegał karze grzywny...ograniczenia wolności...lub pozbawienia wolności do lat 3!
Niezależnie od odpowiedzialności karnej - sygnalista będzie odpowiadał również na gruncie prawa cywilnego. Osoba, która doznała szkody na skutek ŚWIADOMEGO zgłoszenia lub ujawnienia publicznego nieprawdziwych informacji przez sygnalistę, będzie mogła domagać się od niego odszkodowania. WYSOKOŚĆ ODSZKODOWANIA to co najmniej przeciętne wynagrodzenia miesięczne w sektorze danego przedsiębiorstwa, w dniu zgłoszenia lub ujawnienia.
Dodatkowo sygnalista może przyjąć na siebie odpowiedzialność za szkodę powstałą z tytułu świadomego zgłoszenia lub ujawnienia publicznego ... nieprawdziwych informacji!
Piszę jak jest...i niebawem będzie!
Krzysztof Kowalczyk
PS.
Ostatniej doby z 04/ 05 lipca 2023 roku czytaliście mnie z następujących państw świata: POLSKI...SINGAPURU...USA...ROSJI...FRANCJI...HOLANDII...NIEMIEC...SZWECJI...INDONEZJI...WIELKIEJ BRYTANII...KANADY...WŁOCH...CZARNOGÓRY...KANADY...SŁOWENII...ALBANII...i 19 innych państw świata. DZIĘKUJĘ WAM I ZAPRASZAM PONOWNIE O KAŻDEJ PORZE DNIA I NOCY😉
